Wednesday, October 5, 2016

मराठी

मराठी
कुठल्याही साधनांशिवाय ( जसे : शब्दकोश, धातुकोश, व्युत्पत्तीकोश वगैरे ) जे आपल्याला कळते ते सदैव आपल्याबरोबर राहणारे व आपसूक असे असते. तसा प्रयत्न केला तर “मराठी” म्हणजे काय ?
गुजराथी, बंगाली, उडिया वगैरे भाषांच्या नावात त्यांचा प्रांत आहे, पण मराठीत “महाराष्ट्र” बसवायचा तर “हां हां” म्हणता “हा” अडचणीत आणतो. “मरहट्टा” म्हणजे “मराठा” हे ऐकलेले आहे पण त्याने आपण “हट्टी” आहोत हे लोकांना कळले तर ?
मर किंवा मरा हे काही फार चांगले शब्द नाहीत. आणि त्यासाठी मराठी असे ताणले तर ते काही गोड लागत नाही. मुळात “ठी” हा प्रत्ययच रांगडा आहे. काठी, साठी, गाठी, ताठी, नाठी, पाठी, माठी , राठी, लाठी, ह्या शब्दातून ठी असल्याने एक ताठपणा नक्कीच जाणवतो. त्याने मर किंवा मरा ला ताठी येईल खरी पण त्यात ह्या भाषेचे काही कळणे कसे येईल ? उलट मरण्यासाठी ( किंवा मारण्यासाठी ) ती मराठी असे होईल.
म म्हणजे मी, आणि राठ म्हणजे ओबडधोबड असा व माझी भाषा मराठी असे केले तर लोक फारच बिचकतील !
आपले राज्य किंवा राष्ट्र नुसते राष्ट्र नसून ते महा राष्ट्र आहे अशी आपली अस्मिता आहे. त्याला जागायचे तर हा महा-पणा मराठीत यायला हवा. त्या ऐवजी “रा” काय करते आहे इथे ? तर रा हे राजा ह्या अर्थाने घेऊ यात. म ह्या अक्षराचे दैवत तंत्रशास्त्रात “पुरुष” असे आहे. म्हणजे सगळ्या पुरुषात राजा असा जो त्याची भाषा ती “मराठी” !
आज मराठी भाषा दिवस आहे. तेव्हा मराठी सार्थ करायची असेल तर सगळ्या पुरुषात राजा होऊ यात कसे !
-------------------------------------

No comments:

Post a Comment