Sunday, October 2, 2016

रानटी मन व झाडी

रानटी मन व झाडी
--------------------------
लेव्ही स्ट्राउस नावाचा एक प्रसिद्ध मानववंश-शास्त्रज्ञ होऊन गेलेला आहे. त्याचा एक लेख ( Savage Mind ) "रानटी मन" सोबत टाचला आहे.
ह्यात त्याने अमेरिकेतल्या चिनुक भाषेचा ( जे तिथले रानटी लोक बोलत होते ) अभ्यास केलेला आहे. भाषाशास्त्रात असे म्हणतात की एखाद्या भाषेत जितके धूसर ( Abstract ) शब्द असतील तितकी ती भाषा समृद्ध . ह्या चिनुक भाषेत "झाड"  हा धूसर शब्द नसला तरी त्यांना जवळ जवळ ४५० झाडांची नावे माहीत होती, त्या झाडांचे उपयोग माहीत होते वगैरे.
धूसर शब्दांबाबत बोलताना त्याने एक गंमत ह्या चिनुक भाषेची अशी नोंदवली आहे : समजा ह्या चिनुक भाषेत असे म्हणायचेय की "एका गरीब मुलाला एका वाईट माणसाने ठार केले", तर चिनुक भाषेत ते म्हणतील, "एका मुलाच्या गरीबीला एका माणसाच्या वाईटपणाने ठार केले". धूसरता अजून काय रम्य असू शकेल ?
आपले मित्र संकेत मालती भारत हे कधी कधी "झाडी" बोलीबाबत सांगत असतात. तर ह्या झाडी बोलीत अशा किती झाडांची नावे असतील ? एकदा प्रयत्न करून बघायला हवे. झाडीत झाडे किती ?
-------------------------------

No comments:

Post a Comment